Tips voor het verpotten van kamerplanten

Kamerplanten groeien, net als mensen, en op een gegeven moment hebben ze gewoon meer ruimte nodig. Net zoals je een peuter geen babyromper meer aandoet, kun je planten niet in dezelfde pot laten zitten als ze groter worden.

Maar zelfs als je plant er niet veel groter uitziet, kan verpotten alsnog goed zijn. De wortels kunnen de pot al volledig gevuld hebben, of de grond is uitgeput. Hoe dat zit – en hoe je dat precies aanpakt? Lees dan vooral verder!

Waarom verpot je een kamerplant?

Bij het verpotten krijgt je plant niet alleen een ruimere pot, maar ook verse potgrond. Die nieuwe grond zit boordevol voedingsstoffen. In de oude aarde zijn die voedingsstoffen inmiddels grotendeels verbruikt, waardoor de plant minder goed groeit. Tijd voor een frisse bodem!

Een grotere pot geeft de wortels meer ruimte om te groeien. Dat zorgt voor sterkere, gezondere wortels én een vitalere plant. Door te verpotten geef je je plant letterlijk de ruimte om zich verder te ontwikkelen.

Oude aarde kan compact raken, waardoor water minder goed wegloopt. Nieuwe potgrond is luchtiger, laat het water beter door en bevat meer zuurstof – wat de kans op wortelrot verkleint. Vooral in combinatie met hydrokorrels of vulcastrat creëer je een gezondere leefomgeving voor je plant.

Verse potgrond houdt water beter vast én geeft het gelijkmatiger af. Zo blijft je plant beter gehydrateerd, zonder dat de wortels in het water blijven staan.

Het voorjaar is dé perfecte periode om je kamerplanten een nieuwe pot te geven. Ze komen dan uit hun winterslaap en maken zich klaar voor een groeispurt. Heb je het voorjaar gemist? Geen zorgen – ook de zomer is nog een geschikte tijd.

De herfst en winter kun je beter overslaan, tenzij het écht nodig is (bijvoorbeeld bij wortelrot of een ernstig te kleine pot). In de koudere maanden zijn planten namelijk in rust en herstellen ze minder snel van de verandering.

De meeste kamerplanten kun je eens in de 2 jaar verpotten. Snelle groeiers hebben soms zelfs vaker een nieuwe pot nodig, terwijl traag groeiende planten langer in dezelfde pot kunnen blijven. Zie je wortels onderuit de pot komen of droogt de aarde snel uit? Dan is het tijd!

Niet elke plant hoeft jaarlijks verpot te worden. Maar hoe weet je of jouw plant wél toe is aan een grotere pot? Met deze signalen kom je er snel achter:

• Wortels steken uit de onderkant van de pot: Dit is een duidelijk teken dat de plant zijn pot is ontgroeid. De wortels zoeken letterlijk een uitweg.

• Je moet steeds vaker water geven: Als je plant sneller uitdroogt dan normaal, is de kans groot dat de potgrond vol zit met wortels en weinig vocht meer vasthoudt.

• De groei stagneert of valt stil: Een gezonde plant groeit, vooral in het voorjaar. Zie je geen nieuwe blaadjes of scheuten? Dan kan een te krappe pot de boosdoener zijn.

• Wortels groeien rond de kluit: Haal de plant voorzichtig uit de pot en bekijk de wortels. Groeien ze strak in rondjes om de aarde heen? Dan is het tijd om te verpotten.

• De plant is topzwaar of valt snel om: Als de verhouding tussen plant en pot uit balans is, wordt het tijd voor een stevigere en grotere pot.

Herken je één of meerdere van deze signalen? Dan is dit hét moment om je plant te verpotten en hem weer een frisse start te geven.

Ga voor een pot die ongeveer 20% groter is dan de huidige. Bijvoorbeeld: als je huidige pot 16 cm is, kies dan voor eentje van 18 à 20 cm. Let erop dat de nieuwe pot een drainagegat heeft – dat voorkomt dat water onderin blijft staan. Heeft de pot geen gat? Dan kun je er zelf eentje in boren of gebruikmaken van een binnenpot met drainage.

Zorg dat de pot schoon is voordat je begint, om schimmel of bacteriën te voorkomen.

Houd de pot op zijn kant en schud zachtjes om de plant los te maken. Zit de plant nog in een kweekpot? Knijp dan zachtjes in de zijkanten om de aarde los te maken. Tik op de onderkant of – als dat niet lukt – knip de kweekpot voorzichtig los met een schaar.

Neem de tijd, vooral als je de plant lang niet hebt verpot. Haastige spoed kan leiden tot beschadigde wortels.

Schud voorzichtig wat oude aarde van de wortels. Grote klonten kun je met de hand verwijderen. Let ook op de wortels zelf: rotte of zompige wortels kun je met een schone schaar wegknippen. Gezonde wortels zijn stevig en wit(achtig) van kleur.

Leg een laag hydrokorrels, vulcastrat, grind of potscherven op de bodem van de pot. Die laag zorgt voor drainage, zodat overtollig water goed weg kan lopen. Check de verpakking voor de aanbevolen dikte van de laag – dit verschilt per product.

Daarna breng je een laag verse potgrond aan. Die moet dik genoeg zijn zodat de wortels van de plant er goed in kunnen zakken.

Zorg dat de plant stevig staat en mooi rechtop. Eventueel kun je een beetje extra grond onder de wortels doen om haar op de juiste hoogte te zetten.

Voeg rondom de plant potgrond toe, beetje bij beetje, en druk dit zachtjes aan. Laat aan de bovenkant een paar centimeter ruimte vrij – zo loopt het water er niet meteen uit bij het gieten.

Een drainagegat is belangrijk om wortelrot te voorkomen. Giet het overtollige water makkelijk weg, of gebruik een sierpot met binnenpot waarin het water tijdelijk kan blijven staan (zonder dat de wortels erin zwemmen).

Een watermeter helpt je om beter te bepalen wanneer je plant écht water nodig heeft. Zo voorkom je zowel overbewatering als uitdroging. Let op: elke watermeter werkt anders, dus lees altijd even de gebruiksaanwijzing.

Voor een optimale balans tussen lucht en water in de potgrond gebruik je een laag hydrokorrels of vulcastrat op de bodem. Samen met een watermeter vormt dit de perfecte basis voor een gezonde plant.

Voor sommige planten (zoals cactussen of planten met irriterend sap, zoals Dieffenbachia of Ficus) is het verstandig om handschoenen te dragen. Dit voorkomt huidirritatie of prikken.

Verse potgrond bevat meestal al voldoende voedingsstoffen. Extra plantenvoeding toevoegen kan dan juist schadelijk zijn. Wacht daarom een paar weken met bijvoeden. De meeste potgrond bevat voedingsstoffen voor 6 weken.

Na het verpotten is je plant wat kwetsbaarder. Zet haar een paar dagen op een lichte plek, maar niet in direct zonlicht, om stress te voorkomen.

Deze laatste tip klinkt misschien gek, maar kaneel werkt licht schimmelwerend en kan helpen bij het helen van kleine wondjes aan de wortels.